czwartek, 6 sierpnia 2009

Slovakia

Pomysł na urlop: Grecja. Środek transportu: własny samochód.... Świetnie!
Jednak to około 1500 km. Kilka krajów po drodze. Czy damy radę? Czy samochód da radę?
Kwestię samochodu odłóżmy, nie znam się za bardzo.
Postanowiłem zaplanować trasę, przewidzieć ewentualne przeszkody, przygotować się na szok kulturowy i technologiczny.
Pierwszym krajem jaki trzeba przejechać jest Słowacja.
W ostatnich latach pojawiało się wiele mitów jak to Policja Słowacka "tępi" Polskich kierowców. Jak się przygotować żeby nie wydać całych oszczędności na mandaty.
Na początek MSZ ( http://www.msz.gov.pl/) Tam raczej lakoniczne informacje:
"INFORMACJE DLA KIEROWCÓW.
Międzynarodowe prawo jazdy nie jest wymagane. Osoba, która nie ukończyła 18. roku życia, nie może prowadzić pojazdów mechanicznych mimo posiadanego prawa jazdy. Policja drogowa może nałożyć mandat za brak naklejki „PL". Naklejka nie jest wymagana w przypadku pojazdu z nowymi, tzw. unijnymi tablicami rejestracyjnymi. Obowiązuje jazda z zapiętymi pasami bezpieczeństwa (także na tylnych siedzeniach) oraz zakaz używania telefonu komórkowego przez kierowcę w trakcie jazdy. Przejazd słowackimi autostradami i drogami ekspresowymi (a dla samochodów ciężarowych także niektórymi drogami I klasy) jest płatny. Winiety można kupić na przejściach granicznych, większych stacjach benzynowych i w urzędach pocztowych. Wysokość mandatu za brak winiety to dziesięciokrotność opłaty rocznej dla danego typu pojazdu. Stosowana jest również kara administracyjna – wielokrotność mandatu. Od 15 października do 15 marca obowiązkowa jest jazda z włączonymi światłami mijania. Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi kierowcy: 0,00 promila. Każdy kierujący, który odmówi poddania się badaniu na zawartość alkoholu we krwi, traktowany jest jak osoba będąca pod wpływem alkoholu. Obowiązkowe jest przewożenie dzieci do lat 12 w fotelikach samochodowych."Niewiele.To może ambasada Republiki Słowackiej. Zobaczmy http://www.ambasada-slowacji.pl
Prędkość
- zmniejszenie maksymalnej dopuszczalnej prędkości na terenie zabudowanym z 60 do 50 km/h, prędkość na autostradzie w terenie zabudowanym zwiększa się z 80 do 90 km/h
- na autostradzie i drodze ekspresowej poza terenem zabudowanym minimalna prędkość zwiększa się z 50 do 80 km/h (na odcinku autostrady w terenie zabudowanym do 65 km/h),
- maksymalna dozwolona prędkość na autostradzie i drodze ekspresowej poza terenem zabudowanym pozostaje na dotychczasowym poziomie 130 km/h (dla autobusów maks. 100 km/h), dla samochodów do 3,5 t bez przyczepy znaki drogowe mogą dopuszczać jej zwiększenie w terenie niezabudowanym. W terenie zabudowanym znaki drogowe mogą dopuszczać zwiększenie prędkości dla wszystkich pojazdów.
Oświetlenie pojazdu
Każdy pojazd całorocznie musi mieć podczas jazdy zapalone światła mijania, poza przypadkami uszkodzenia pojazdu, uniemożliwiającego ich użycie.
Wypadki

Policjanci zajmują się tylko wypadkami, w których dojdzie do spowodowania szkody w wysokości co najmniej 3983 € (dotychczas 2688 €). Zdarzenia, wskutek których w jednym pojeździe powstanie mniejsza szkoda, uważa się za szkody, których likwidację kierowcy powinni uzgodnić z ubezpieczycielem.
Parkowanie
Na chodnikach można parkować tylko w takich miejscach, w których dla pieszych pozostanie jeszcze przejście o szerokości co najmniej 1,5 m.Niektóre inne zmiany
- zakaz używania antyradarów w pojazdach
- za nielegalne używanie radaru w samochodzie odpowiadają łącznie kierowca i właściciel samochodu
- pierwszeństwo przejazdu - pojazd nie może ograniczać pojazdu mającego pierwszeństwo
- obowiązek zabezpieczenia pojazdu i znajdujących się w nim przedmiotów przed kradzieżą
- zakaz wykonywania podczas jazdy obraźliwych gestów wobec innych uczestników ruchu drogowego
- quady – obowiązek noszenia okularów, w przyp. pojazdów o prędkości konstrukcyjnej ponad 45 km/h – także kasków
- awaryjne wysiadanie z pojazdu – tylko w odzieży odblaskowej
- kamizelki odblaskowe nie mogą być zielone (te zastrzeżone są dla policjantów)
- samochody ciężarowe podczas jazdy pod górę muszą przepuścić kolumny jadące za nimi (jeśli to konieczne, również przez zatrzymanie pojazdu)
- nie można wyprzedzać, jeśli na danym pasie wyprzedza już inny samochód, jadący z wyraźnie większą prędkością (głównie na autostradach i drogach ekspresowych)
- największa dopuszczalna prędkość samochodów ciężarowych poza terenem zabudowanym wynosi 90 km/h
- przy wjeździe na rondo nie sygnalizuje się zmiany kierunku jazdy
- w razie konieczności ostrzeżenia pozostałych uczestników ruchu drogowego o niebezpieczeństwie, zwłaszcza o nagłym zmniejszeniu prędkości – jako świateł ostrzegawczych należy użyć kierunkowskazów
- z przejść dla pieszych mogą korzystać wyłącznie piesi (a nie np. rowerzyści)
- policja ma prawo zatrzymać również międzynarodowe prawo jazdy (jest przekazywane do ambasady/konsulatu państwa, które wydało dokument)
- prawo jazdy zatrzymuje się również w przypadku wystawienia mandatu kredytowego (dowód jest zwracany dopiero po zapłaceniu mandatu)
- policja ma również prawo zatrzymać dowód rejestracyjny i tablice rejestracyjne pojazdu zarejestrowanego zagranicą
- dowód rejestracyjny i tablice rejestracyjne policja może zatrzymać również w przypadku niezapłacenia opłaty za korzystanie z autostrady (myta) itp.
- jeśli kierowca nie chce sam odkręcić tablic, robi to policjant
- jeśli pierwszeństwa przejazdu na rondzie nie regulują znaki, pierwszeństwo ma kierowca wjeżdżający na rondo
- pasażer odpowiada za przestrzeganie swoich obowiązków wynikających z ustawy (musi mieć zapięte pasy)
- w razie pierwszego zagubienia lub kradzieży tablicy rej. można wystawić jej duplikat
- możliwość ukarania obywatela RS lub osoby posiadającej miejsce zamieszkania na obszarze RS za wykroczenia popełnione zagranicą
- niewielkie przekroczenie prędkości, przekroczenie ciężaru i "zwykłe wykroczenia" muszą być ukarane mandatem, jeśli sprawca chce zapłacić karę
- wprowadza się nową kategorię wykroczeń – wykroczenia „popełnione w szczególnie poważny sposób” – taksatywnie wymienione w ustawie
- od 17.01.2009 r. opłaty skarbowe i administracyjne opłaca się tylko w euro
Zmiany dotyczące wymaganego stanu technicznego i obowiązkowego wyposażenia samochodu na Słowacji
od 01.11.2006Z dniem 01.11.2006 weszła na Słowacji w życie nowa Ustawa nr 578/2006 Dz.u. dotycząca wymaganego stanu technicznego i obowiązkowego wyposażenia samochodu. Kontrolowane przez policję będą:
hamulce;rura wydechowa;wydzielanie spalin;ważność badań technicznych;układ kierowniczy;ustawienie świateł i kierunkowskazów;koła samochodowe;stan opon;amortyzacja;podwozie.
Do obowiązkowego wyposażenia samochodu osobowego należą:
zapasowe bezpieczniki elektryczne, jeżeli są używane w instalacji elektrycznej danego samochodu; zapasowe żarówki, po jednej sztuce każdego rodzaju; podnośnik samochodowy; klucz do demontażu kół samochodowych; koło zapasowe; linka holownicza; trójkąt ostrzegawczy; kamizelka odblaskowa, która musi być umieszczona w kabinie samochodu, a nie w bagażniku; apteczka samochodowa - wymagana zawartość apteczki, karta pierwszej pomocy
Od 1 lipca 2007 r. na Słowacji będą obowiązkowe dziecięce foteliki samochodowe
Wyposażenie apteczki samochodowej:
Maseczka-ustnik do sztucznego oddychania z zaworem 1 szt.
Folia izotermiczna 220 cm x 140 cm lub 200 cm x 150 cm 1 szt.
Rękawiczki jednorazowe, rozmiar co najmniej L 2 pary
Chusteczki oczyszczające o działaniu antybakteryjnym, pakowane osobno 4 szt.
Nożyczki do celów medycznych, wykonane w całości z metalu, z zaokrąglonymi końcówkami, ostre, o długości co najmniej 15 cm 1 szt.
Agrafki o długości co najmniej 4 cm 6 szt.
Plaster opatrunkowy 8 cm x 4 cm 10 szt.
Tampony lub chusteczki oczyszczające o działaniu antybakteryjnym do opatrywania drobnych ran, pakowane osobno 8 szt.
Kompresy jałowe gazowe, co najmniej 7,5 cm x 7,5 cm 2 opak. po 5 szt.
Plaster tekstylny gładki, 2,5 cm x 5 m, przylepność co najmniej 7N/25 mm 1 szt.
Opatrunek indywidualny, minimalna szerokość opatrunku 10 cm, minimalne wymiary kompresu 10 cm x 10 cm, minimalna długość opatrunku 120 cm, chłonność opatrunku co najmniej 800 g/m2 2 szt.
Opatrunek jałowy gazowy – kompres (co najmniej 10 x 10 cm) 2 opak. po 5 szt.
Bandaż jałowy z bawełny hydrofilowej 10 cm x 5 m 1 szt.
Bandaż jałowy z bawełny hydrofilowej 6 cm x 5 m 1 szt.
Bandaż elastyczny 10 cm x 4 m 2 szt. Bandaż elastyczny 6 cm x 4 m 2 szt.
Chusta trójkątna o wymiarach co najmniej 96 x 96 x136 cm 2 szt."
Przepisy dosyć restrykcyjne. Niektórzy na licznych forach internetowych radzą: NIE PODPISUJ MANDATU ( link )
Mówi się dużo o Konwencji Wiedeńskiej której aspektem praktycznym, jak podaje Wikipedia
" jest to, że policja drogowa nie ma prawa nakładania mandatu na kierowców samochodów zagranicznych, wyposażonych zgodnie z wykazem wynikającym z rodzimego prawa o ruchu drogowym, ale niewystarczająco z punktu widzenia kraju, przez który przejeżdżają. W szczególności na przykład policja niemiecka nie może w Niemczech karać polskich kierowców za brak lub nieodpowiednio wyposażoną apteczkę samochodową (w Polsce jest ona zalecana, ale nieobowiązkowa, natomiast pojazdy zarejestrowane w Niemczech muszą ją mieć i to wyposażoną w ściśle określone środki medyczne), a polska policja w Polsce - kierowców niemieckich za brak gaśnicy, która w Niemczech nie jest obowiązkowa."
-----------------------------------------------------------------
Jeszcze jedna bardzo ważna rzecz, podstawowe zwroty za http://www.slovakia.travel :
Pozrowienia i pojęcia podstawowe Pozdravy a základné pojmy
Dzień dobry! Dobré ráno!
Dzień dobry! Dobrý deň!
Dobry wieczór! Dobrý večer!
Dobranoc! Dobrú noc!
Cześć! Ahoj!
Do widzenia! Dovidenia!
Trzymaj się! Maj / majte sa dobre!
Tak Áno
Nie Nie
Proszę Prosím
Dziękuję Ďakujem
Oczywiście Samozrejme
Pozwoli Pan/Pani, że się przedstawię Dovoľte, aby som sa predstavil (a)
Jak się nazywasz/Jak się Pan(Pani) nazywa? Ako sa voláš / voláte?
Nazywam się xxxx Volám sa xxxx
Bardzo mi miło Teší ma
Cieszę się, że Cię (Pana/Panią) widzę Rád / rada ťa vidím
Jak się masz? Jak się Panu (Pani) powodzi? Ako sa máš / máte?
Dziękuję, dobrze Ďakujem, dobre
Przepraszam,proszę mi wybaczyć Prepáčte, ospravedlňujem sa
Nic się nie stało Nič sa nestalo
Nie chcę Nechcem
Nie mogę Nemôžem
Uwaga! Pozor!
Pytania Otázky
Kiedy?/ Jak? Kedy? / Ako?
Co? / Dlaczego? / Kto? Čo? / Prečo? / Kto?
Gdzie? / Dokąd? Kde? / Kam?
Ile? Koľko?
Gdzie jest xxxx? Kde je xxxx?
Jest tam xxxx? Je tam xxxx?
Ile masz / ma Pan (Pani) lat? Koľko maš / máte rokov?
Skąd jesteś / jesteście? Odkiaľ si / ste?
Gdzie mieszkacie? Kde bývate?
Która godzina? Koľko je hodín?
Czy Pan (Pani) mi rozumie? Rozumiete mi?
Gdzie mogę dostać xxxx? Kde môžem dostať xxxx?
Gdzie mogę znaleźć xxxx? Kde môžem nájsť xxxx?
Powiedział(a) by mi Pan (Pani)xxx? Povedali by ste mi xxxx?
Ile kosztuje bilet wstępu? Koľko je vstupné?
Ile to kosztuje? Čo to stojí?
Napisy publiczne Verejné nápisy
otwarte / zamknięte otvorené / zatvorené
ciągnąć / pchać ťahať / tlačiť
w lewo / w prawo / prosto vľavo / vpravo / rovno
wolne / zajęte voľné / obsadené
wstęp wzbroniony vstup zakázaný
dla palących / dla niepalących fajčiari / nefajčiari
palenie zabronione zákaz fajčenia
woda do picia pitná voda
miasto / wieś / gród mesto / dedina / hrad
droga / autostrada cesta / diaľnica
rzeka / jezioro rieka / jazero
hotel hotel
centrum miasta centrum mesta
teatr divadlo
muzeum múzeum
katedra katedrála
kościół kostol
pałac palác
zamek zámok
plac, rynek námestie
ratusz radnica
targ, bazar trh
dzielnica handlowa obchodná štvrť
lotnisko letisko
artykuły spożywcze potraviny
kantor wymiany walut zmenáreň
kasa pokladňa
szpital nemocnica
policja polícia
celnica, urząd celny colnica
poczta pošta
dworzec stanica
bilety (kolejowe, autokarowe, lotnicze...) cestovné lísky
przystanek zastávka
biuro informacyjne informačná kancelária
toaleta ( WC ) toaleta ( WC )
mężczyźni muži
kobiety ženy
Zakwaterowanie Ubytovanie
Czy są u Państwa wolne pokoje? Máte nejaké voľné izby?
Przykro mi,wszystko jest zajęte. Ľutujem, máme všetko obsadené.
Chciałbym zarezerwować pokój na nazwisko xxxx Chcel by som si rezervovať izbu na meno xxxx
Chciałbym potwierdzić / odwołać / zmienić rezerwację. Chcel by som potvrdiť / zrušiť / zmeniť rezerváciu.
Czy mogę płacić kartą kredytową? Môžem platiť kreditnou kartou?
Pokój dwuosobowy Dvojposteľová izba
Pokój jednoosobowy Jednoposteľová izba
Pokoje na jedną / dwie noce Izby na jednu / dve noci
Parking Parkovisko
Śniadanie, obiad, kolacja Raňajky, obed, večera
stare / nowe staré / nové
drogie / tanie drahé / lacné
duże / małe veľké / malé
Restauracja Reštaurácia
Czy mają Państwo wolny stół? Máte voľný stôl?
Czy mogę poprosić o jadłospis? Mohli by ste mi prosím doniesť menu?
Chciał(a)bym zamówić xxxx Dal / dala by som si xxxx
Do picia poproszę xxxx. Na pitie by som si dal xxxx.
Na zdrowie! Na zdravie!
Kawa, herbata, mleko Káva, čaj, mlieko
piwo, wino pivo, víno
zupa, dodatki, deser polievka, prílohy, desert
mięso, ryby, warzywa mäso, ryby, zelenina
Czy mogę prosić o rachunek? Môžete mi dať účet, prosím?
W rachunku jest chyba błąd V tom účte je asi chyba
Dobrze / źle Dobré / zlé
Orientacja Orientácia
Czy może mi Pan(Pani) pokazać drogę na mapie? Môžete mi ukázať cestu na mape?
Czy ma Pan(Pani) mapę xxxx? Máte mapu xxxx?
Zbądziłem / Zabłądziłam Zablúdil / zablúdila som
Czy mówi ktoś po angielsku / po niemiecku / xxxx? Hovorí niekto anglicky / nemecky / xxxx?
Nie rozumiem Nerozumiem
Blisko / daleko Blízko / ďaleko
Gdzie jest najbiższa kawiarnia internetowa? Kde je najbližšia internetová kaviareň?
Gdzie jest najbliższy bank? Kde je najbližšia banka?
Chciałbym wymienić pieniądze. Chcel by som si vymeniť nejaké peniaze.
Transport Doprava
Jak się dostanę na dworzec? Ako sa dostanem na stanicu?
Czy jedzie ten pociąg / autobus do xxxx? Ide ten vlak / autobus do xxxx?
Gdzie mam przesiadkę? Kde mám prestúpiť?
Poproszę o bilet do xxxx. Prosil by som si lístok do xxxx.
bilet powrotny spiatočný lístok
miejscówka miestenka
pierwsza klasa prvá trieda
O której godzinie jest odlot samolotu? O koľkej letí lietadlo?
Paszport, dokumenty Pas, doklady
Gdzie jest najbliższy przystanek autobusowy? Kde je najbližšia autobusová zastávka?
Który autobus jedzie do xxxx? Ktorý autobus ide do xxxx?
Proszę mi powiedzieć gdzie mam wysiąść. Povedzte mi prosím, kde mám vystúpiť.
Czy może mi Pan(Pani) zamówić taksówkę? Mohli by ste mi zavolať taxi?
Czy odwiezie mnie Pan na xxxx? Odviezli by ste ma na xxxx?
Proszę się tutaj zatrzymać. Zastavte tu prosím.
Czy jest tutaj wypożyczalnia samochodów? Je tu požičovňa áut?
Chciałbym wypożyczyć samochód na xxxx dni. Chcel by som si požičať auto na xxxx dni.
Ile kosztuje wypożyczenie samochodu? Koľko stojí prenajatie auta?
Gdzie mogę parkować? Kde môžem zaparkovať?
Gdzie jest najbliższa stacja benzynowa? Kde je najbližšia benzínová stanica?
Gdzie jest xxxx? Kde je xxxx?
Proszę zaczekać. Počkajte.
Poczta Pošta
Gdzie jest skrzynka pocztowa? Kde je poštová schránka?
Ile kosztuje znaczek do xxxx? Koľko stojí známka do xxxx?
Proszę o znaczek na list / widokówkę. Známku na list / pohľadnicu, prosím.
Czy mogę od Pana/Pani zadzwonić? Môžem si od Vás zavolať?
Czy ma Pan/Pani książkę telefoniczną? Máte telefónny zoznam?

1 komentarz: